朝代:唐代
作者： 韩愈
全文:
伯乐一过冀北之野，而马群遂空。夫冀北马多天下。伯乐虽善知马，安能空其郡邪？解之者曰：“吾所谓空，非无马也，无良马也。伯乐知马，遇其良，辄取之，群无留良焉。苟无良，虽谓无马，不为虚语矣。”
东都，固士大夫之冀北也。恃才能深藏而不市者，洛之北涯曰石生，其南涯曰温生。大夫乌公，以鈇钺镇河阳之三月，以石生为才，以礼为罗，罗而致之幕下。未数月也，以温生为才，于是以石生为媒，以礼为罗，又罗而致之幕下。东都虽信多才士，朝取一人焉，拔其尤；暮取一人焉，拔其尤。自居守河南尹，以及百司之执事，与吾辈二县之大夫，政有所不通，事有所可疑，奚所咨而处焉？士大夫之去位而巷处者，谁与嬉游？小子后生，于何考德而问业焉？缙绅之东西行过是都者，无所礼于其庐。若是而称曰：“大夫乌公一镇河阳，而东都处士之庐无人焉。”岂不可也？
夫南面而听天下，其所托重而恃力者，惟相与将耳。相为天子得人于朝廷，将为天子得文武士于幕下，求内外无治，不可得也。愈縻于兹，不能自引去，资二生以待老。今皆为有力者夺之，其何能无介然于怀邪?生既至，拜公于军门，其为吾以前所称，为天下贺；以后所称，为吾致私怨于尽取也。留守相公首为四韵诗歌其事，愈因推其意而序之。
拼音:
bó lè yī guò jì běi zhī yě, ér mǎ qún suì kōng. fū jì běi mǎ duō tiān xià. bó lè suī shàn zhī mǎ, ān néng kōng qí jùn xié? jiě zhī zhě yuē: wú suǒ wèi kōng, fēi wú mǎ yě, wú liáng mǎ yě. bó lè zhī mǎ, yù qí liáng, zhé qǔ zhī, qún wú liú liáng yān. gǒu wú liáng, suī wèi wú mǎ, bù wéi xū yǔ yǐ. dōng dōu, gù shì dài fū zhī jì běi yě. shì cái néng shēn cáng ér bù shì zhě, luò zhī běi yá yuē shí shēng, qí nán yá yuē wēn shēng. dài fū wū gōng, yǐ fū yuè zhèn hé yáng zhī sān yuè, yǐ shí shēng wèi cái, yǐ lǐ wèi luó, luó ér zhì zhī mù xià. wèi shù yuè yě, yǐ wēn shēng wèi cái, yú shì yǐ shí shēng wèi méi, yǐ lǐ wèi luó, yòu luó ér zhì zhī mù xià. dōng dōu suī xìn duō cái shì, cháo qǔ yī rén yān, bá qí yóu mù qǔ yī rén yān, bá qí yóu. zì jū shǒu hé nán yǐn, yǐ jí bǎi sī zhī zhí shì, yǔ wú bèi èr xiàn zhī dài fū, zhèng yǒu suǒ bù tōng, shì yǒu suǒ kě yí, xī suǒ zī ér chù yān? shì dài fū zhī qù wèi ér xiàng chù zhě, shuí yǔ xī yóu? xiǎo zǐ hòu shēng, yú hé kǎo dé ér wèn yè yān? jìn shēn zhī dōng xī xíng guò shì dōu zhě, wú suǒ lǐ yú qí lú. ruò shì ér chēng yuē: dài fū wū gōng yī zhèn hé yáng, ér dōng dōu chǔ shì zhī lú wú rén yān. qǐ bù kě yě? fū nán miàn ér tīng tiān xià, qí suǒ tuō zhòng ér shì lì zhě, wéi xiāng yǔ jiāng ěr. xiāng wèi tiān zǐ dé rén yú cháo tíng, jiāng wèi tiān zǐ dé wén wǔ shì yú mù xià, qiú nèi wài wú zhì, bù kě de yě. yù mí yú zī, bù néng zì yǐn qù, zī èr shēng yǐ dài lǎo. jīn jiē wèi yǒu lì zhě duó zhī, qí hé néng wú jiè rán yú huái xié? shēng jì zhì, bài gōng yú jūn mén, qí wèi wú yǐ qián suǒ chēng, wèi tiān xià hè yǐ hòu suǒ chēng, wèi wú zhì sī yuàn yú jǐn qǔ yě. liú shǒu xiàng gōng shǒu wèi sì yùn shī gē qí shì, yù yīn tuī qí yì ér xù zhī.
- 译文
伯乐一走过冀北的郊野，马群就空了。那冀北的马在天下是最多的，伯乐虽然善于相马，又怎么能够使马群为之一空呢？解释的人说：“我所说的空，不是没有马，是没有好马。伯乐识马，遇到好马就把它挑了去，马群中没有留下好马了．假如没有好马了。即使说没有马，也不是虚夸的话。”
- 东都洛阳，本来是士大夫的冀北，怀有才能，深深隐居而不愿为官换取俸禄的人，洛水北岸的叫石生，洛水南岸的叫温生。大夫乌公，凭着天子赐给的斧月镇守河阳的第三个月，认为石生是人才，以礼为工具，将他罗致到幕府之下。没有几个月的工夫，又认为温生是人才，于是让石生作介绍人，以礼为工具，又将温生罗致到幕府之下。纵然东都确实有很多才能出众的人，早晨挑走一人，选拔其中最优秀的，晚上挑走一人，选拔其中最优秀的，那么从东都留守，河南府尹，到各部门的主管官员，以及我们两县的大夫，政事有不顺利之处，事情有疑惑不解之处，又到哪里去咨询从而妥善处理呢？士大夫辞去官位而闲居里巷的人，同谁去交游呢？年轻的后辈，到哪里去考察道德，询问学业呢？东西往来，经过东都的官员，也不能在他们的居处以礼仪拜访他们了．人们以这样的情况而称赞说：“大夫乌公一镇守河阳，东部处士的茅庐中竟没有人了！”难道不可以吗？